Jaarwisseling

In donkere decemberdagen ijlt het jaar 2021 zich naar zijn einde om met frisse moed en nieuw elan door te gaan in het nieuwe jaar. De jaarwisseling is een uitdaging die nieuwe kansen biedt en hoop geeft, maar intussen is het niet de winter maar corona, die alweer voor het derde jaar koning kraait. In deze tijd kijken we vaak even terug hoe het eens was. Er is veel veranderd onder de druk van economische vernieuwing. Daarbij speelde geld en het gemak altijd een belangrijke rol. Veel is daarbij ook verloren gegaan, wat blijft is de herinnering.

Melkrijders

In de jaren 50-60 van de vorige eeuw was het aantal boeren groter dan nu en het merendeel was gevestigd aan de dorpsstraat Hammerweg, West- en Oosteinde. Een melkveehouderij was voor een voorbijganger in het straatbeeld te herkennen aan de melkbussen. Deze werden door de boer aan de straat klaargezet voor de melkrijder. Hij haalde de volle melkbussen op, nam ze mee naar de melkfabriek waar zij werden geleegd en bracht ze vervolgens naar het juiste adres terug. In onze buurt waren de gebroeders Nijkamp (de Paap’n) jarenlang de melkrieders. Zij maakten gebruik van een trekker met een platte wagen. Anderen gebruikten paard en wagen.

Melkboer

“Melk is goed voor elk” was in de vorige eeuw een slogan die iedereen kende. De melkboer kwam dagelijks langs met zijn gemotoriseerde karretje. Een driewielig voertuig met kleine wielen. Een benzinemotor op een neuswiel als een trekker vast verbonden was met een afgedekt laadbakje. Dat bood plaats aan kratten met flessen melk, yoghurt, karnemelk e.d. Aan de open achterkant een grote bus met aftapkraan voor de verkoop van losse melk. Onder de klep van de bok lagen de pakjes met roomboter en andere artikelen. Iedere zaterdag werd door ons een emmer losse melk gekocht. Na enkele uren staan werd daar het bovenste laagje vette melk van afgeschept. Met een ouderwetse handmixer werd de vette melk tot room geklopt. ’s Zondags kregen wij deze slagroom op de koffie. En soms stond er een schoteltje naast met een plakje cake met slagroom. Die cake was gebakken op het petroleumstel in een ronde cakevorm met een doorzichtig, gesloten deksel. “Jehon de melkboer” (Nijland) sierde vele jaren het straatbeeld.

Groenteboer

In vroegere jaren waren er op het Westeinde drie groenteboeren. 1. Sip van der Heide, op de plek van het oude “Miet'n huus”, direct naast de Ned. Herv. Kerk. 2. Groenteboer Reinders tegenover slagerij Schaap. 3 de groentezaak van vrouw Schipper, beter bekend als Ploem’n Riek. De groenteboeren etaleerden hun waren buiten voor de winkel. Een werknemer van Ploem’n Riek verkocht groente en fruit vanaf een wagen, getrokken door een paard.

Bakker

Sommige bakkers hadden broodventers (stoetevèènters) in vaste dienst, die voor hen het brood bij de klanten bezorgden. Elke broodventer beschikte daarvoor over een driewielige bakfiets, met daarop een gesloten bak waarop de naam van de bakker was geschilderd. Verdeeld over de week kwamen er bij ons drie broodbezorgers aan huis, namelijk van Schipper (’n Boosman), van Kobes en van Compagne (van de Bekkenhaar). Zo werd elke bakker zelf ook hun eigen brood gegund.

Door: Gert Pape